سهمیه‌بندی گازوئیل از سال ۱۴۰۱ باهدف بهینه‌سازی مصرف و کاهش قاچاق سوخت به‌طورجدی اجرا شد. این کار، به مدیریت منابع انرژی کمک بزرگی کرده است. سهمیه‌بندی گازوئیل، با استفاده از فناوری‌هایی مانند سیپاد و سامانه باربرگ، به دنبال ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا، کاهش هزینه‌ها برای بخش‌های کلیدی و جلوگیری از سوءاستفاده است.
این سیاست، با موفقیت‌هایی مانند کاهش ۱۰ درصدی تقاضای گازوئیل همراه بوده است. یکی از دغدغه‌های اصلی رانندگانی که شامل طرح سهمیه بندی گازوئیل هستند، اطلاع از مقدار سوختی که به صورتی دولتی به آن‌ها تعلق می‌گیرد. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا مقدار سهمیه گازوئیل وسایل دیزلی و نحوه افزایش آن را بیشتر بررسی کنیم.
سهمیه گازوئیل چقدر است
سهمیه گازوئیل برای وسایل نقلیه دیزلی باتوجه‌به نوع، وزن و عملکرد متفاوت است. در جدول زیر مقدار سهمیه گازوئیل وسایل نقلیه دیزلی را بخوانید.
|
نوع وسیله نقلیه گازوئیلی
|
سهمیه پایه ماهانه
|
میزان افزایش سهمیه عملکردی
|
حداکثر سقف برداشته روزانه
|
|
کامیونت تا 6 تن
|
750
|
1000
|
110
|
|
کامیون 6 تا 10 تن
|
1200
|
1500
|
180
|
|
کامیون 10 تا 15 تن
|
1500
|
2500
|
240
|
|
کامیون جفت 25 تنی
|
2500
|
3500
|
300
|
|
کشنده 40 تنی
|
3500
|
4500
|
420
|
سهمیه پایه ماهانه ثابت است و با توجه به اطلاعات باربرگ برای رانندگان واریز می‌شود. رانندگانی که میزان مصرف آن‌ها بیشتر از این مقدار است باید از دستگاه سیپاد نصب کنند. این دستگاه میزان پیمایش مازاد را محاسبه و اطلاعات آن را به سامانه سیپاد شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران ارسال می‌کند.
با استفاده از اطلاعات سیپاد مقدار گازوئیل واریزی، قابل‌افزایش تا سقف سهمیه عملکردی است. این موضوع را می‌توان با یک مثال ساده مشخص کرد؛ یعنی برای کامیون 15 تنی، سهمیه 1500 لیتر در ماه به‌صورت ثابت است که باید برای دریافت آن باربرگ پر کرد. اگر میزان مصرف بیشتر از 1500 لیتر در ماه باشد، راننده باید دستگاه سیپاد نصب کند. با استفاده از اطلاعات سیپاد، سهمیه می‌تواند تا 2500 لیتر افزایش باید؛ یعنی 1000 لیتر بیشتر. شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، اطلاعات ارسالی از دستگاه سیپاد را هر 15 روز یک‌بار بررسی و سهمیه سوخت را واریز می‌کند.
سهمیه گازوئیل وسایل دیزلی مختلفی
در جدول زیر می‌توانید میزان سهمیه گازوئیل وسایل دیزلی ناوگان به تفکیک مدل را می‌توانید ببینید:
|
نام مدل
|
سهمیه پایه ماهانه (لیتر)
|
میزان افزایش سهمیه عملکردی (لیتر)
|
|
سهمیه گازوئیل خاور 608
|
1200
|
1000
|
|
سهمیه گازوئیل تراکتور سنگین
(فروردین و اسفند)
|
400
|
-
|
|
سهمیه گازوئیل تراکتور سنگین
(اردیبهشت تا آبان)
|
800
|
-
|
|
ماشین‌آلات کشاورزی (قدرت 135 تا 175 اسب بخار)
|
600 تا 1200
|
-
|
|
سهمیه گازوئیل نیسان دیزل
|
400
|
-
|
|
سهمیه موتور آب کشاورزی 2 اینچ
|
200
|
-
|
|
سهمیه موتور آب کشاورزی 6 اینچ
|
450
|
-
|
|
سهمیه موتور آب کشاورزی بالای 6 اینچ
|
1700
|
-
|
سهمیه گازوئیل دولتی برای اتوبوس‌های بین‌شهری با ظرفیت بیش از 40 مسافر در ایران حدود 480 لیتر در روز (تقریباً 14,400 لیتر در ماه به‌صورت تئوری) است، اما سهمیه واقعی ماهانه معمولاً کمتر بوده و به پیمایش و ثبت بارنامه بستگی دارد. سهمیه عملکردی اضافی بر اساس مسافت طی‌شده تخصیص می‌یابد.
نحوه استعلام سهمیه گازوئیل
برای استعلام سهمیه گازوئیل دولتی خودروی دیزلی خود می‌توانید از یکی از روش‌های زیر استفاده کنید:
- سامانه باربرگ: با ثبت پلاک و پروانه اشتغال، رانندگان می‌توانند سهمیه پایه و عملکردی را مشاهده کنند.
- سامانه سیپاد: برای ثبت پیمایش و دریافت سهمیه اضافی.
- کدهای تلفنی: شماره‌گیری #142* یا #144* با اطلاعات کارت سوخت.
- سامانه سماس یا UTCMS: برای استعلام آنلاین سهمیه با کد ملی یا پلاک.
چرا سهمیه گازوئیل کم شده
یکی از مشکلاتی که بسیاری از رانندگان خودروهای دیزلی با آن مواجه هستند این است که چرا سهمیه گازوئیل کم شده است. سهمیه گازوئیل دولتی از تیرماه 1399 افزایش پیدا کرده است. سهمیه گازوئیل وسایل دیزلی، با توجه به باربرگ و پیمایش‌های ثبت شده توسط سیپاد واریز می‌شود.
برخی از رانندگان تصور می‌کنند که با نصب دستگاه سیپاد دیگر نیازی به پر کردن باربرگ نیست؛ به همین دلیل سهمیه گازوئیل آن‌ها کاهش پیدا می‌کند. نصب سیپاد و پر کردن باربرگ به‌نوعی مکمل یکدیگر هستند تا سهمیه عملکردی و سهمیه پایه هر دو به کارت سوخت واریز شوند.
شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران برای رسیدگی سریع به مشکلات رانندگان، میزان پیمایش دستگاه سیپاد و سهمیه سوخت گازوئیل وسایل نقلیه دیزلی را هر دو هفته یک‌بار بررسی و آن را واریز می‌کند.
چگونه سهمیه گازوئیل را افزایش دهیم
همان‌طور که گفتیم شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران برای جلوگیری از قاچاق گازوئیل دولتی و مدیریت مصرف این سوخت، سهمیه بندی آن را انجام داده است. این سهمیه به‌صورت منعطف تعیین شده است. شما می‌توانید با استفاده از موارد زیر میزان سهمیه گازوئیل خود را بیشتر کنید:
- افزایش پیمایش و ثبت بارنامه: رانندگان باید مسافت بیشتری طی کنند و بارنامه‌های معتبر (حقیقی یا روزانه) را در سامانه باربرگ ثبت کنند. سهمیه عملکردی بر اساس مسافت طی‌شده و تعداد بارنامه‌ها تخصیص می‌یابد؛ پس نصب دستگاه سیپاد بهتر است انجام شود.
- رعایت شرایط قانونی: وسایل نقلیه باید بیمه و معاینه فنی معتبر داشته باشند؛ در غیر این صورت کارت سوخت غیرفعال شده و سهمیه قطع می‌شود.
- ثبت در سامانه‌های سوخت: خودروهای دیزلی باید در سامانه‌های شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی (مانند UTCMS یا سماس) ثبت شده باشد.
- پیگیری سهمیه‌های ویژه: در برخی موارد، مانند مناسبت‌های خاص (مثل سالگرد آزادسازی خرمشهر در سال ۱۴۰۳)، سهمیه‌های اضافی به ناوگان دیزلی تخصیص داده می‌شود. رانندگان می‌توانند از طریق سامانه باربرگ یا اخبار رسمی این موارد را پیگیری کنند.
عدم ثبت صحیح بارنامه یا پیمایش در سامانه‌های باربرگ می‌تواند مانع دریافت سهمیه اضافی شود. استفاده از بارنامه‌های صوری برای افزایش سهمیه ممکن است منجر به غیرفعال شدن کارت سوخت شود. کیفیت پایین گازوئیل در برخی جایگاه‌ها می‌تواند مصرف سوخت را افزایش دهد، که ممکن است نیاز به سهمیه بیشتر را تشدید کند.
مراحل عملی برای افزایش سهمیه
برای افزایش سهمیه گازوئیل می‌توانید مراحل زیر را انجم دهید:
- نصب دستگاه سیپاد: اگر خودروی دیزلی شما مجهز به دستگاه سیپاد نیست، با مراجعه به مراکز مجاز (مانند شرکت‌های مورد تأیید سازمان راهداری) آن را نصب کنید.
- ثبت‌نام در سامانه باربرگ: اپلیکیشن باربرگ را از وب‌سایت رسمی (baarbarg.ir) دانلود و پلاک خودرو و اطلاعات راننده را ثبت کنید.
- ثبت بارنامه: برای هر سفر، بارنامه حقیقی یا روزانه در سامانه باربرگ ثبت کنید. برای حمل‌ونقل درون‌شهری، بارنامه روزانه مناسب است.
- استعلام سهمیه: از طریق سامانه باربرگ، سیپاد یا کدهای تلفنی (#142 یا #144) سهمیه پایه و عملکردی خود را بررسی کنید.
- تماس با شرکت ملی پخش: برای پیگیری مشکلات یا درخواست سهمیه اضافی، با شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران تماس بگیرید یا به وب‌سایت رسمی آن مراجعه کنید.
سخن پایانی:
برای افزایش سهمیه گازوئیل باید پیمایش و بارنامه‌های معتبر در سامانه‌های باربرگ یا سیپاد ثبت شوند. رعایت شرایط قانونی مانند بیمه و معاینه فنی ضروری است. با توجه به محدودیت‌های سامانه‌ها و احتمال مغایرت در داده‌ها، رانندگان باید مرتباً سهمیه خود را از طریق سامانه‌های رسمی یا تماس با شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی بررسی کنند.